Biljna vlakna su većinom kompleksni ugljeni hidrati, ali ne sadrže škrob. Pojavljuju se u svoj biljnoj hrani: povrću, voću, zrnevlju i mahunarkama. Za dobro zdravlje djeci i odraslima potrebno je najmanje 20 do 30 grama vlakana dnevno. Unose se kroz hranu, a najbolji izvor vlakana su cijelo voće (jabuka, na primer) i povrće, integralne žitarice i grah.
Ishrana bogata biljnim vlaknima štiti od srčanih bolesti, raka debelog crijeva i dijabetesa, ali to ne podrazumijeva jednu čarobnu namirnicu, nego kombinaciju svih njih.
Uključivanje biljnih (zovu ih još i dijetalnim) vlakana pokazalo je smanjenu potrebu za unošenjem masti, kolesterola i šećera. To, drugim riječima, znači da vlakna pomažu i kontrolu težine, odnosno čuvaju liniju.
Biljna vlakna za zdravlje
Vlakna poboljšavaju varenje zadržavajući cjelovitost ćelijskih zidova organa za probavu. Ona ubrzavaju prolazak hrane kroz digestivni trakt i stimulišu varenje hranljivih materija, što pomaže da se olakša ili spriječi zatvor. Smatra se da biljna vlakna sprječavaju nastanak raka debelog crijeva razblaživanjem, vezivanjem i brzim odstranjivanjem potencijalnih karcinogena iz organizma…
Biljnih vlakana ima dvije vrste: rastvorljivih i nerastvorljivih.
U prvoj grupi su pektini, kojih ima u “mesu” plodova, a u drugoj celuloza, smještena u ljusci. Vlakna takođe snižavaju nivo kolesterola u krvi tako što vezuju žuč, emulzifikator koji pomaže u apsorpciji masti i kolesterola. S manje raspoložive žuči, apsorpcija masnoća i kolesterola se takođe smanjuje, a time i koncentracija kolesterola u krvi opada.
Dijabetičarima vlakna pomažu jer usporavaju apsorpciju glukoze. Rastvorljiva vlakna mogu “uhvatiti u zamku” hranljive materije i odložiti njihovo napuštanje stomaka, dakle, odlažu apsorpciju i izazivaju umjeren inzulinski “odgovor”, a time i umjeren rast nivoa šećera u krvi. Zbog toga im se, kao što smo nedavno pisali, posebno preporučuje da jedu boraniju, ali i sve druge namirnice koje sadrže biljna vlakna.
Biljna vlakna u ishrani
Međunarodna fondacija za funkcionalne gastrointestinalne poremećaje preporučuje da se vlakna postepeno dodaju u ishranu:
- Jedite cijelo voće poput krušaka i jabuka umjesto da pijete voćne sokove
- Bijela riža, hljeb i obične tjestenine zamijenite integralnim žitaricama
- Grickajte svježu mrkvu umjesto čipsa i pereca
- Jedite grah i sačivicu što češće
- Koristite chia sjemenke u smutijima i salatama
- Obavezno pijte dosta vode kada jedete hranu bogatu vlaknima